Lễ hội cúng bến nước là một trong những lễ hội truyền thống của đồng bào dân tộc Ê-đê, cầu thần linh sang xuân ban cho dân làng dồi dào sức khỏe, làm ăn khá giả…
Ngày 23-2 (nhằm 14 tháng Giêng âm lịch), tại thôn Buôn Đun (xã Ninh Tây, thị xã Ninh Hòa, Khánh Hòa) diễn ra lễ hội tế nước (hay còn gọi là lễ hội cúng bến nước). Đây là một trong những lễ hội truyền thống của đồng bào dân tộc Ê-đê, cầu thần linh sang xuân ban cho dân làng dồi dào sức khỏe, làm ăn khá giả…
Lễ cúng bến nước là đặc trưng văn hóa Ê Đê. Chủ bến nước là người phát hiện ra bến nước hay vùng đất định cư của buôn làng. Chủ bến nước có quyền chia đất ở, đất làm rẫy, đất chôn cất người chết và tổ chức các lễ hội. Bến nước là “phần hồn” của các buôn làng, dù đã có nước máy để dùng trong sinh hoạt, nhưng người Ê Đê vẫn dùng nước lấy từ bến nước để chế rượu cần và thờ cúng.
Từ thế hệ này sang thế hệ khác, người Ê Đê hình thành một truyền thống tốt đẹp là trân trọng nguồn nước hơn cả hạt muối, hạt gạo. Họ quan niệm thời du canh du cư, nhịn ăn suốt cả tuần, nhưng vẫn sống nhờ uống nước cầm hơi. Có được một nguồn nước trong, lành thì cả buôn làng phải hết lòng gìn giữ nó.
Người dân Ê Đê ở TP. Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk cho biết: “Tục cúng bến nước của người Êđê có từ khi hình thành các buôn làng.Cúng bến nước để các vị thần biết được nơi đó có dân làng sinh sống mà ban cho sức khỏe, làm ăn khấm khá. Hơn thế nữa bà con trong buôn luôn yêu thương nhau, sống thủy chung. Nước đối với chúng tôi quan trọng hơn bất cứ thứ gì trên đời, nên người Ê Đê thờ thần nước như thờ Tổ tiên nhà mình vậy”.
Người dân Ê Đê ở TP. Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk cho biết: “Tục cúng bến nước của người Êđê có từ khi hình thành các buôn làng.Cúng bến nước để các vị thần biết được nơi đó có dân làng sinh sống mà ban cho sức khỏe, làm ăn khấm khá. Hơn thế nữa bà con trong buôn luôn yêu thương nhau, sống thủy chung. Nước đối với chúng tôi quan trọng hơn bất cứ thứ gì trên đời, nên người Ê Đê thờ thần nước như thờ Tổ tiên nhà mình vậy”.
Những ngày đầu tháng cuối năm (tháng Chạp), để chuẩn bị cho lễ cúng bến nước, Già làng họp bàn với dân làng về công tác tổ chức. Sau một năm sử dụng, thanh niên trai tráng tích cực làm vệ sinh khu vực bến nước, nguồn nước và sửa đường vào bến. Phụ nữ, người già thì dọn dẹp nhà cửa, đường làng ngõ xóm. Tại bến nước, ba ngày trước, trai tráng dựng lên chiếc cổng bằng tre để báo cho mọi người biết sắp đến ngày tổ chức lễ cúng, không được lấy nước tại đây. Theo phong tục, lễ cúng bến nước tưng bừng diễn ra trong 3 ngày.